Nur Kaplan
ANKARA– Çağrı merkezleri çalışanları bir müddettir çalışma şartlarının güzelleştirilmesini talep ederek toplumsal medyadan seslerini duyurmaya çalışıyor. Pandemi devrinde çoğunlukla meskenden çalışma sistemine geçen, pandeminin sönümlenmesiyle büyük kısmı meskenden çalışmaya devam eden çalışanlar fiyatlarının güzelleştirilmesini, çalışma saatlerinin düzenlenmesini ve toplumsal haklarının sağlanmasını talep ediyor.
Uzun yıllardır davet merkezinde çalışan Onur Avcı ve Zeynep Kılıç çalışma şartlarını ve karşılanmasını istedikleri taleplerini anlattı. DİSK İletişim-İş Sendikası Genel Lideri Levent Dokuyucu ise davet merkezi çalışanlarının insani taleplerinin karşılanması ismine toplu iş kontratı masasına oturulması gerektiğini tabir etti.
200 BİNE YAKIN KİŞİ DAVET MERKEZLERİNDE ÇALIŞIYOR
Çağrı Merkezleri Derneği’nin 2021 yılı datalarına nazaran, Türkiye’de 168 bin kişi davet merkezlerinde çalışıyor. Müşteri temsilcisi olarak çalışanların yüzde 67’si bayanlardan oluşurken, çalışanların yaş ortalaması 28’e denk düşüyor. Meskenden çalışan müşteri temsilcisi sayısı pandeminin başladığı 2020 yılında 93 bin iken, pandeminin sönümlenmeye başladığı 2021 yılında 82 bin bireye düştü.
Turkcell Küresel Bilgi şirketinin davet merkezi çalışanları, geçtiğimiz günlerde toplumsal medya üzerinden ‘Turkcell Küresel Taleplerimizi Karşıla’ etiketiyle bir kampanya başlattı. Kampanyaya Atos, CMC, Comdata, Tempo ve Webhelp davet merkezi çalışanları da dâhil oldu. Davet merkezi çalışanlarının yayımladığı ortak metinde, promosyon ödemelerinin verilmesi ve sendikalaşmanın önünün açılması istenirken, maaş, yemek fiyatları, çalışma saatleri ve müsaadelerin uygunlaştırılması talep edildi.
‘BU İŞTE RESMEN İNSAN OLMA ÖZELLİĞİMİ YİTİRDİM’
Turkcell Küresel Bilgi şirketinde 5 yılı aşkın müddettir çalışan Onur Avcı*, pandemiden sonra büsbütün meskenden çalışmaya başladıklarını, çalışma müddetlerinin 11 saati bulduğunu tabir ederek, “Kendimi uzun müddettir işime yabancılaşmış hissediyorum. Bilgisayarın bir parçasıyım. Şirkette bize daima ‘müşteriyi anlayın, hislerini hissedin’ derler ancak benim hislerim kalmadı ki. Bu işte resmen insan olma özelliğimi yitirdim” dedi.
Avcı, şöyle devam etti: “Şirketteyken 90 dakika mola süremin 40 dakikasını kullanabiliyordum, artık konutta 10 dakika mola vermek istediğimde sistemden çıkarıyorlar. 10 dakikada gereksinimlerimi nasıl giderebilirim? Onların istediği üzere konuşmazsanız, ‘müşteri şad olmadı’ diye 20 puan kırılıyor, bu da primimizi etkiliyor. Davette konuştuğumuz kişi ağza alınmayacak küfürler ediyorsa evvelce kapatabiliyorduk artık dinlemek zorunda kalıyoruz. Sesimizi biraz yükseltince şirket ‘savunma’ istiyor. Verilen konuşma metninin dışında yorum yaparsanız puan kırılıp, fiyat kesiliyor. Çalışma şartlarımızın uygun olmadığını söylediğimizde ise ‘Çıkın arkadaşlar, dışarıda bir sürü insan çalışmayı bekliyor’ deniyor.”
‘EVDEKİ MASRAFLARIMIZIN KARŞILANMASINI İSTİYORUZ’
Turkcell’in bir bankayla yapmış olduğu promosyon fiyatlarının çalışanlara verilmesini talep ettiklerini söyleyen Avcı, konuttan çalışması hasebiyle şirketin elektrik ve doğalgaz üzere masraflarının karşılaması gerektiğini tabir etti. Avcı, “Pandemiyle birlikte meskene geçmemiz şirketin işine geldi, binayı kapattılar. Meskende bin liradan aşağı doğalgaz faturası gelmiyor. Masraflarımızın karşılanmasını istiyoruz. Yemek fiyatlarımız uzun müddet 28 liraydı, bu parayla jelibon bile alınamıyordu. Toplumsal medyada gösterdiğimiz örgütlülüğümüz ile yemek fiyatını 51 liraya yükselttik. Başka taleplerimizin de süratle karşılanmasını istiyoruz” dedi.
MOBBING, GÖZE BATAN MÜSAADELER, YIPRANAN ANNELER…
Comdata şirketinde 8 yılı aşkın müddettir davet merkezi ünitesinde çalışan Zeynep Kılıç* ise pandemiden bu yana meskenden çalışmaya başladıklarını, mesai saatlerinin epey fazla olduğunu, çocukları olması münasebetiyle konuttan çalışmasının sağlıklı olmadığını tabir etti. “Çağrı merkezi çalışanı olmak bence dünyanın en sıkıntı işi… Fizikî olarak değil, ruhsal olarak çok zor” diyen Kılıç, şunları kaydetti:
“Şu an konuttan çalıştığım için odak ve motivasyon sorunu yaşıyorum. Küçük bebeğim var, ilgiye muhtaç. Beni konutta görüyor. Anneler bu süreçte çok yıprandı. Elbette çocuklar anneleriyle vakit geçirmek istiyor. Bir seferinde çağrıdayken oğlum yanıma gelip oyun oynamak istediğini söyledi, müşteri ‘evdesiniz galiba’ deyince telaşlandım, çabucak ‘kusura bakmayın ses oldu’ deme gereksinimi hissettim. Bazen ‘ne kadar ses var, şu sese bak’ diyenler oluyor. Anne ve babamın rahatsızlığında müsaade istemelerim bile çok fazla göze batmıştı. Şirkette mobbing’e maruz kalıyoruz. Bize doğalgaz ve elektrik dayanağı veriliyor ama kâfi değil. Yemek paramız da günlük 25 liraya denk geliyor. Farklı kurumlardaki arkadaşlarımızla kederlerimiz daima ortak. Birleşmemiz çok güzel oldu. Binlerceyiz. Taleplerimizin karşılanmasını istiyoruz.”
‘EVDEKİ MASRAFLARIN LAKİN YÜZDE 10’UNU PATRON KARŞILIYOR’
Çağrı merkezi çalışanları bir müddettir DİSK’e bağlı İletişim-İş Sendikası’nda örgütleniyor. Turkcell Küresel Bilgi firmasında çalışan çalışanların başlattığı örgütlenme sürecine 5 farklı firmanın davet merkezi çalışanları da eklendi. İletişim-İş Genel Lideri Levent Dokuyucu, son 10 gündür davet merkezi çalışanlarının seslerinin gür çıktığını, insani taleplerinin karşılanması ismine örgütlülük sürecinin süratle inşa edilerek, toplu iş mukavelesi masasına oturulması gerektiğini belirtti. Dokuyucu, şunları kaydetti:
“Evden çalışan arkadaşlarımız konuttaki masraflarının lakin yüzde 10’unu patrondan alabiliyor. Bilgisayar kullanıyorlar, patron kendilerinin almasını istiyor. Elektrik, doğalgaz kullanıyorlar. Meskene kira ödüyorlar. İşveren meskeni iş yeri olarak kullanıyor ancak kira takviyesi vermiyor. Daima kontrol altındalar. 2-3 saat fazla çalışıyorlar, mesai olarak dönmüyor. Bu durumu istemediğini belirten şahıslar işten çıkartılmakla tehdit ediliyor, üstelik tazminatla da değil.”
DİSK’e bağlı İletişim-İş Genel Lideri Levent Dokuyucu ‘TOPLU İŞ MUKAVELE SÜRECİNE GİRİLMELİ’
Çağrı merkezi çalışanlarının birinci etapta promosyon sıkıntılarının tahlili için kıymetli adımlar atıldığını tabir eden Dokuyucu, “Sendikamızı katılan çok sayıda arkadaşımız var. Bir talebi kazanırız ama gerisinden öbür bir şey gelir. Webhelp’deki arkadaşlarımızın yemek fiyatı hala 16 lira. Toplumsal medya kampanyalarıyla bu iş tek başına tahlile dönüşemez. Başta fiyatlar olmak üzere o kadar geniş problemler var ki. Toplu iş kontratı sürecine girilmediği surece başka taleplerin karşılanmasının kelam konusu olacağını düşünmüyorum” dedi.
*Çalışanların isimleri, işten çıkarılma dertleri nedeniyle değiştirilmiştir.
